Najważniejsze wydarzenia w certyfikacji w 2021 roku
Miniony 2021 rok obfitował w wiele zmian w zakresie certyfikacji. Było ich tak dużo, że wymienienie i omówienie wszystkich w jednym artykule byłoby niezwykle trudne. Wybraliśmy te, które najbardziej wpłynęły na działalność producentów, dystrybutorów i importerów. Omawiamy je dla Państwa w poniższym artykule.
Samodzielna rejestracja deklaracji zgodności
Do ubiegłego roku wnioskodawca miał wybór, czy samodzielnie zarejestruje deklarację zgodności w rejestrze (poprzez konto FSIS Rosaccreditation), czy złoży wniosek o rejestrację do właściwej jednostki certyfikującej. Od 1 stycznia władze nie rejestrują już deklaracji, więc wnioskodawcy pozostaje jedynie opcja samodzielnej rejestracji. Istnieją nieliczne wyjątki od tego wymogu, m.in. dla regulaminów technicznych dotyczących transportu kolejowego i pirotechniki.
Prawna procedura rejestracji oświadczeń ulegała dwukrotnej zmianie w minionym roku: najpierw rozporządzeniem Ministerstwa Rozwoju Gospodarczego nr 478, które weszło w życie 1 stycznia, a zostało odwołane 16 sierpnia, a następnie dekretem rządu nr 93, który wszedł w życie 21 czerwca.
Zaostrzona procedura unieważniania zaświadczeń i deklaracji
W 2021 roku umocowano w prawie obowiązujące statusy pozwoleń (zawieszone, wznowione, cofnięte, unieważnione). Stworzono także rozbudowane listy z opisem podstaw do zastosowania każdego z tych statusów. Mogą one obecnie być ustalane nie tylko przez krajową jednostkę akredytującą, ale również przez państwowa jednostkę kontroli.
Nowością wprowadzoną w 2021 roku jest również to, że jeśli dokument zezwolenia zostanie uznany za nieważny, będzie on uznawany za taki już od daty jego rejestracji. Tym samym będzie to oznaczać, że taki dokument nigdy nie był ważny, a tym samym wszelkie działania związane z importem i sprzedaży produktów na jego podstawie stają się naruszeniami prawa.
Informacje o kontroli inspekcyjnej są obecnie wprowadzane do Federalnej Państwowej Służby Informacyjnej Federalnej Służby Akredytacyjnej w dziale ewidencji certyfikatu, a brak tych informacji jest podstawą do unieważnienia certyfikatu. Planowane są kolejne zmiany i wyjaśnienia w zakresie kontroli inspekcyjnej i odpowiedzialnych za nią jednostek.
Numery GTIN i GLN
GLN (Global Location Number - Globalny Numer Lokalizacji) musi być podawany jedynie w przypadku producentów zagranicznych. Wymóg ten nie ma zastosowania wobec producentów rosyjskich i z krajów euroazjatyckich. Jeśli taki numer nie został nadany, należy podać współrzędne GLONASS.
Natomiast GTIN (Globalny Numer Jednostki Handlowej) może być podany, jeśli jest nadany i wnioskodawca wyraża wolę jego podania.
Znak STR zamiast PCT w obowiązkowej ocenie zgodności
Przed zmianą prawa wyroby podlegające obowiązkowej ocenie zgodności według norm krajowych były opatrzone znakiem zgodności PCT. Natomiast teraz stosuje się w tym celu znak obiegu na rynku Federacji Rosyjskiej, czyli znak STR.
Zmiany w kontroli i nadzorze państwowym
Wejście w życie ustawy federalnej 248-FZ w sprawie kontroli i nadzoru państwowego było ważnym wydarzeniem dla świata certyfikacji w minionym roku. Ustawa ta wiąże się z pojawieniem się wielu innych rozporządzeń dotyczących określonych rodzajów kontroli, więc z pewnością usłyszymy o niej niejednokrotnie w 2022 roku. Jej pojawienie się jest wprawdzie jednym z kluczowych etapów wielkiej reformy działań kontrolno-nadzorczych, która jest obecnie przeprowadzana w Rosji.
Celem tej reformy jest cyfryzacja nadzoru państwowego w ślad za postępującą ogólną cyfryzacją gospodarki. Zamiast dokumentów papierowych – tworzone będą wpisy w rejestrze, zamiast manualnych kontroli – przeprowadzana będzie kontrola komputerowo-logiczna, a zamiast inspektorom – prace nad nadzorem powierzone zostaną algorytmom.
Ta reorientacja podejścia jest wyraźnie widoczna w wielu wprowadzanych w 2021 roku zmianach. Jednym z przykładów jest prowadzenie okresowych kontroli inspekcyjnych. Przed wprowadzeniem nowelizacji prawa kontroler musiał sprawdzić i zażądać odpowiednich aktów i protokołów od organu, a obecnie wszystkie te informacje są zawarte w rejestrze. W związku z tym instytucja kontrolera może wkrótce przestać być potrzebna.